Ik heb een passie voor techniek en wetenschap: van astronomie tot elektrische auto’s, via informatica, de bron van mijn passie voor techniek. En niet te vergeten mijn sporten: atletische kracht, tennis en motorsport. Kortom, mijn leven draait om sport en technologie.
Terwijl de handelsspanningen tussen Washington en Beijing oplopen met een nieuw salvo van douanerechten, lijkt de directe impact op Tesla paradoxaal genoeg beperkt. De echte uitdaging voor de Amerikaanse autofabrikant in China ligt minder in deze tariefbarrières dan in de onzekere toekomst van zijn ambitieuze programma voor autonoom rijden in deze cruciale markt.
Toegenomen handelsspanningen
Het internationale handelslandschap nam begin april 2025 een plotselinge wending. Op 2 april onthulde de Amerikaanse regering onder leiding van Donald Trump een reeks tarieven op een schaal die in bijna een eeuw niet meer was voorgekomen. Deze maatregelen, die gebaseerd zijn op een complexe formule die gekoppeld is aan handelsbalansen, treffen de partners van de Verenigde Staten op verschillende manieren: 39% voor China, 20% voor de Europese Unie (vanaf 9 april), 10% voor het Verenigd Koninkrijk, terwijl Rusland is vrijgesteld. De rechtvaardiging die Washington aanvoert, wijst op een onevenwicht in de handel dat de Amerikaanse belangen zou schaden.
Beijing reageerde snel. Minder dan 24 uur na de aankondiging van de VS beschreef de Chinese regering deze maatregelen als “subjectieve en unilaterale waarderingen ‘ en een ’typische praktijk van intimidatie” en kondigde als tegenprestatie de toepassing aan van een douanerecht van 34% op alle goederen die uit de Verenigde Staten worden geïmporteerd, van toepassing vanaf 10 april. Deze maatregel komt bovenop een eerdere heffing van 20% en andere beperkingen die al in maart van kracht werden, wat duidt op een aanzienlijke escalatie in dit handelsconflict.
Tesla in China: een strategische locatie
Te midden van deze onrust bevindt Tesla zich in een unieke positie. De Amerikaanse gigant van elektrische voertuigen is diep geworteld in China, dat wereldwijd zijn grootste markt vertegenwoordigt en zelfs de Verenigde Staten overtreft. In 2024 vonden bijna 657.000 van de 1,79 miljoen wereldwijd geleverde voertuigen een koper in het Midden-Koninkrijk, wat neerkomt op meer dan een derde van de totale verkoop. Dit cijfer is des te opmerkelijker omdat het jaar niet synoniem was met algemene omzetgroei voor het bedrijf van Elon Musk.
Deze prestatie is bijna uitsluitend gebaseerd op twee vlaggenschipmodellen: de Tesla Model Y (meer dan 480.000 verkochte exemplaren in China in 2024, waardoor het de best verkochte 100% elektrische auto in het land is) en de Tesla Model 3 (ongeveer 177.000 exemplaren). De sleutel tot hun succes en veerkracht bij handelsspanningen ligt in één essentiële factor: ze worden lokaal geproduceerd in de Gigafabriek in Shanghai, met specificaties die zijn afgestemd op de Chinese markt.
De topmodellen die uit de Verenigde Staten worden geïmporteerd, de Tesla Model S en Model X, worden daarentegen anekdotisch verkocht in China. Ze worden beschouwd als luxeproducten en hebben moeite om zich een plaats te veroveren tegenover de steeds fellere lokale concurrentie en een duidelijke voorkeur van Chinese consumenten voor nationale merken in dit segment.
De beperkte (maar reële) impact van douanebarrières
Gezien deze verkoop- en productiestructuur is de directe impact van China’s nieuwe 34% tarieven op Tesla’s activiteiten waarschijnlijk relatief klein. Alleen de Model S en Model X, waarvan de volumes marginaal zijn, zouden worden beïnvloed. De Model 3 en Model Y, die in Shanghai worden geproduceerd, zijn vrijgesteld van deze belasting op Amerikaanse import. Omdat het grootste deel van Tesla’s productie voor de Amerikaanse markt in de Verenigde Staten plaatsvindt, is het bedrijf ook minder blootgesteld aan Amerikaanse tarieven op China dan andere bedrijven.
Dat er geen grote directe financiële gevolgen zijn, betekent echter niet dat er geen gevolgen zullen zijn. Het vertrouwen van beleggers zou kunnen worden aangetast door deze opleving van geopolitieke spanningen, bovenop de recente financiële resultaten die soms gemengd waren. Bovendien is de verkoop in maart 2025 in China (78.828 voertuigen) weliswaar enigszins hersteld na een moeilijke start van het jaar, maar nog steeds 11,8% lager dan in maart 2024, wat wijst op aanhoudende concurrentiedruk.
De echte strategische uitdaging: autonoom rijden
Naast de directe verkoopcijfers ligt het echte zenuwcentrum voor Tesla in deze commerciële oorlog elders: op het gebied van technologie en langetermijnstrategie. Het bedrijf heeft autonoom rijden, en in het bijzonder zijn Full Self-Driving (FSD)-systeem, tot een centrale pijler gemaakt van zijn toekomstvisie en van zijn diversificatie buiten de autofabricage.
Om deze systemen te implementeren en te perfectioneren, is echter massale toegang tot rijgegevens en toestemming van lokale autoriteiten nodig. China, met zijn enorme markt en wegeninfrastructuur, vormt een absoluut cruciale test- en toepassingsomgeving. Peking is echter uiterst terughoudend wat betreft het gebruik van geavanceerde rijhulpsystemen (ADAS) door buitenlandse bedrijven, om redenen van nationale veiligheid en gegevenscontrole.
Tesla kreeg vorig jaar voorlopige toestemming, maar onder strikte voorwaarden: samenwerking met een lokale speler (Baidu) en een verplichting om de verzamelde gegevens op Chinees grondgebied te houden. De huidige handelsoorlog kan Peking een geduchte hefboom in handen geven. Het vertragen, bemoeilijken of zelfs blokkeren van de uitbreiding van Tesla’s FSD-capaciteit in China zou een vergeldingsmaatregel zijn die veel schadelijker is voor de langetermijnambities van het bedrijf dan douanerechten op de Model S/X.
Deze dreiging is des te ernstiger nu de lokale concurrentie toeneemt. BYD, Tesla’s grootste rivaal in China en de rest van de wereld, heeft onlangs zijn eigen geavanceerde ADAS-systeem onthuld, met de naam ‘Eye of God’, dat het bedrijf van plan is gratis te integreren in zijn hele assortiment, waardoor het bedrijfsmodel van Tesla, dat deels afhankelijk is van de verkoop van zijn geavanceerde softwareopties, nog verder onder druk komt te staan.
Voor Tesla gaan de escalerende spanningen tussen Washington en Beijing veel verder dan de kwestie van de tarieven. Hoewel de directe financiële impact beheersbaar lijkt dankzij de lokale productie, weegt het geopolitieke risico zwaar op de fundamentele strategische ambities op het gebied van autonoom rijden. Tesla’s vermogen om door de complexe Chinese regelgeving te navigeren en zijn FSD-software in deze belangrijke markt te blijven ontwikkelen, zou wel eens het belangrijkste bijkomende slachtoffer van dit conflict kunnen zijn, veel meer dan een paar winstpunten op zijn minder populaire geïmporteerde modellen. De toekomst van Tesla in China speelt zich minder af in de haven dan in de wandelgangen van de toezichthouders en op de aangesloten wegen van het Midden Koninkrijk.
