- Het is de tweede van drie zendingen containers met hoogradioactief afval.
- Duitsland had een contractuele verplichting om het materiaal uit Sellafield te repatriëren.
Een zeer bijzondere lading is geland op de Duitse kusten. Het speciale transportschip voor nucleair afval Pacific Grebe meerde aan in de haven van Nordenham, in het noordwesten van Duitsland, met hoogradioactief afval uit het VK. Bij aankomst werd het begroet door anti-nucleaire activisten en een zware politieaanwezigheid.
De controversiële levering.
In totaal zeven Castor-type nucleaire containers, elk vier meter lang en meer dan 100 ton zwaar. In totaal meer dan 700 ton nucleair afval alleen al bij deze zending.
Dit is hoogradioactief afval dat een verglazingsproces ondergaat. Dat wil zeggen, gemengd met vloeibare silicaten en gegoten in roestvrijstalen cilinders die hermetisch worden afgesloten zodra het glas stolt. Deze cilinders worden vervolgens in Castor containers geplaatst die gemaakt zijn van gietijzer en roestvrij staal, een robuuste afscherming tegen straling.
Het is Duits afval.
De overblijfselen van de opwerking van gebruikte kernbrandstof van voormalige Duitse kerncentrales, die tot 2005 naar faciliteiten zoals Sellafield in het VK en La Hague in Frankrijk werd gestuurd.
Hoewel Duitsland zijn laatste kerncentrales in 2023 sloot, is het contractueel verplicht om het afval terug te nemen. Dit is de tweede van drie geplande transporten vanuit Sellafield om de repatriëring van Duits kernafval te voltooien. De eerste kwam aan in 2020 en werd opgeslagen in Biblis. De overbrenging vanuit Frankrijk werd voltooid in november 2024.
Eenmaal in Nordenham worden de Castor containers met een kraan op een speciale trein gezet. Voordat ze aan de reis over land beginnen, voeren technici metingen uit om ervoor te zorgen dat de stralingsniveaus voldoen aan de wettelijke limieten. De trein brengt de resten naar een tussenopslagplaats in Niederaichbach (Beieren), naast de voormalige Isar-kerncentrale. De exacte route wordt om veiligheidsredenen geheim gehouden.
Waarom de protesten?
De komst van nieuw afval heeft het nucleaire debat en het verzet in Duitsland nieuw leven ingeblazen. Groepen als Ausgestrahlt (“Bestraald”) en Castor-Stoppen (“Stop de Castors”) hebben de protesten georganiseerd. Ze stellen dat elke verplaatsing van deze materialen “een enorm risico met zich meebrengt” en bekritiseren het feit dat het afval wordt verplaatst naar tijdelijke opslagfaciliteiten, in plaats van te wachten op een definitieve diepe geologische begraafplaats.
Nu verplaatsen, zeggen ze, “stelt het probleem alleen maar uit en lost het niet op”, en ze roepen op om het afval slechts één keer naar zijn eindbestemming te vervoeren. Er worden meer protesten verwacht langs de route die de trein vermoedelijk zal volgen, waaronder in steden als Bremen en Göttingen. Er is zware politie-inzet rond deze transporten.
Tijdelijke opslagplaatsen.
Duitsland staat voor de uitdaging om zo’n 27.000 kubieke meter radioactief afval te beheren dat is opgebouwd in 60 jaar kernenergie. Voorlopig wordt dit materiaal opgeslagen in 16 tijdelijke opslagplaatsen verspreid over het hele land.
Er wordt gezocht naar diepe geologische opslag voor definitieve begraving, maar dat is een lang en ingewikkeld proces, zoals Finland aantoont, wiens voorbeeld nu wordt gevolgd door landen die hun kerncentrales sluiten, met Duitsland en Spanje voorop.
Waar het op neerkomt.
Duitsland komt zijn internationale verplichtingen na door zijn eigen kernafval terug te brengen. Dit is wat het het VK en Frankrijk heeft beloofd. Maar elke overbrenging heropent de wond van een onopgelost probleem: het gebrek aan een permanent en veilig thuis voor de meest gevoelige erfenis van zijn nucleaire tijdperk, die onrust en protesten veroorzaakt onder een deel van zijn bevolking.
